4.3 Sweeney Todd – The Demon Barber of Fleet Street
Sweeney Todd (hierna: Sweeney) is gebaseerd op een toneelbewerking van de Brit Christopher Bond dat teruggrijpt op een negentiende-eeuws Engels melodrama. Evenals bij zijn andere musicals, zocht Sondheim ook hier naar een eigen ‘muzikale taal’. Hij dacht aan de muziek van Bernard Hermann bij oude horrorfilms, vol onopgeloste dissonanten, waardoor het publiek zich onaangenaam gaat voelen. Vervolgens schreef hij een thema dat het publiek moest associëren met ‘angst’. Door de eeuwen heen was dit het Dies Irae. Componisten van Berlioz tot Rachmaninov gebruikten het om de Dag des Oordeels weer te geven.
Sondheim schreef zeer overvloedige, gepassioneerde muziek voor Sweeney en maakte veelvuldig gebruik van ‘underscoring’ (muziek die onder de dialoog doorloopt). De dialoog is daardoor ook vaak gezongen, maar dit houdt niet in dat Sweeney een opera is, ondanks sommige opera-achtige momenten. De klank en stijl is toch voornamelijk die van Broadway.
Sondheim heeft, op enkele dialogen na (geschreven door Hugh Wheeler), ook het libretto geschreven. Na Pacific Overtures, waarbij hij zichzelf veel beperkingen had opgelegd, schreef hij nu rijke, literaire, kleurrijke en zeer creatieve liedteksten. Sweeney ging op 1 maart 1979 in première in New York.
Het verhaal gaat over een barbier die na lange tijd terugkeert naar Londen. Hij wil een kamer huren bij Mrs. Lovett, die hem ontmaskert als de destijds verbannen Benjamin Barker. Barker’s vrouw is destijds door een rechter mishandeld en volgens Lovett omgekomen. De dochter van de Barkers, Johanna, leeft nu onder de hoede van diezelfde rechter Turpin. Todd werd veroordeeld tot levenslange verbanning naar Australië, maar keert na vijftien jaar terug en zint op wraak.
De jonge zeeman Anthony wordt verliefd op Johanna en belooft haar te ontvoeren zodat ze kunnen trouwen. Sweeney Todd wil Turpin vermoorden, maar Anthony gooit roet in het eten.
Intussen heeft hij wel een ‘collega’-barbier, ene Pirelli, van kant gemaakt. Pirelli had hem herkend van vroeger. Maar waar laat hij het lijk? Mrs. Lovett heeft de oplossing: de zaken in haar pasteibakkerij lopen slecht, waardoor ze geen geld heeft voor vlees. Opeens verandert de sfeer van de musical in puur kannibalisme.
Sweeney is een thriller-musical. De spannende en verrassende ontknoping zal hier dus niet onthuld worden. De lezer krijgt wellicht al genoeg aanwijzingen uit de tekstfragmenten die volgen.